Staar (Cataract)
Staar wordt veroorzaakt door een vertroebeling van de ooglens. De ooglens licht voor in het oog, vlak achter de pupil. Door deze vertroebeling kan het licht niet goed meer op het netvlies vallen. Daardoor ontstaat een wazig zicht. Dit is met name het geval bij fel tegenlicht. Soms zien mensen dubbel met één oog. Staar is een veelvoorkomende aandoening. Het kan in een van de ogen ontstaan, maar ook in beide. Hoewel staar in een erfelijke variant ook bij jongeren voorkomt, vormt ouderdom één van de belangrijkste oorzaken bij het ontstaan ervan. Verder kan staar veroorzaakt worden door roken, overmatig zonlicht, oogziekte, trauma, of medicijngebruik. Mensen met diabetes hebben een grotere kans om staar te krijgen en ook het geslacht lijkt een rol te spelen: vrouwen krijgen vaker staar dan mannen. Meestal gaat het zicht langzaam achteruit, maar het kan ook in een paar maanden tijd enorm verslechteren. Staar moet altijd behandeld worden.
Symptomen van staar
- Wazig zicht voor zowel dichtbij als veraf
- Dubbelzien of schaduwbeelden zien met één oog
- Minder contrast zien
- Minder kleuren zien; met name de kleur blauw
- Overgevoeligheid voor licht: fel licht (zoals dat van koplampen), kan de ogen verblinden.
- Een bril met hogere sterkte biedt geen echte verbetering.
Oorzaken van staar:
- Ouderdom
- Glaucoom
- Een erfelijke aandoening
- Inwendige oogontsteking
- Diabetes
- Medicijngebruik (ontstekingsremmers)
- Blootstelling aan UV licht (zonlicht of zonnebank)
- Geslacht: vrouwen hebben meer kans op staar
- Roken, alcoholgebruik en ongezonde voeding
Behandeling van staar
Staar kun je niet zelf behandelen: de enige behandeling is een staaroperatie. Hierbij wordt de troebele lens vervangen door een kunstlens. Bij beginnende staar kunnen mensen zich soms nog redden met extra licht of een vergrootglas, maar als de staar voor problemen in het dagelijks leven zorgt, moet je je laten opereren. De nieuwe lens kan monofocaal zijn, wat inhoudt dat het zicht verbetert, maar je nog wel steeds een (lees)bril nodig hebt. Je kunt ook kiezen voor een trifocale lens: hiermee zie je niet alleen helder, maar ook op alle afstanden scherp. Je hebt dan na de operatie geen bril meer nodig.
Wat je zelf kunt doen om de kans op staar te verkleinen:
- Niet roken
- Gezond eten
- Matig je alcoholgebruik
- Oppassen met fel zonlicht: bescherm je ogen met een goede zonnebril.
Gerelateerde oogonderzoeken
Refractie/ Oogmeting
Een goede, uitgebreide oogmeting uitgevoerd door een kundige opticien of optometrist. In deze oogmeting zal de sterkte bepaald worden, de scherpte van je zicht. Naar aanleiding van dit onderzoek kan de opticien of optometrist een ander oogonderzoek adviseren. Of doorverwijzen naar een oogarts.
Optometrisch onderzoek
In dit onderzoek word de gezondheid van binnenkant en buitenkant van het oog volledig nagekeken: de taak van de optometrist is vaststellen of een oog gezond is; ja of nee. Indien er afwijkingen gezien worden is de volgende vraag: moet er vervolgonderzoek (Glaucoomscreening, Maculadegeneratie onderzoek) gedaan worden, of verwezen worden naar een specialist (orthoptist voor scheelzien, of oogarts voor medische afwijkingen)